Bosgunlykda döredilen “Türkmenistanyň demokratik saýlawy” DWT-niň lideri Myrat Gurbanow 8-nji iýulda BMG-niň Ženewadaky edarasynyň öňünde ýekelikde protest geçirdi we türkmen häkimiýetlerini tankytlaýan plakatlar bilen çykyş etdi.
Gurbanow BMG-niň adam hukuklary boýunça Geňeşiniň 21-nji iýundan 13-nji iýul aralygynda geçýän nobatdaky 47-nji maslahatyna gatnaşýanlaryň ünsüni Türkmenistandaky bikanunçylyklara çekmek maksady bilen ýekelikde protest geçirendigini Ženewadan Azatlyk Radiosy bilen söhbetdeşliginde aýtdy.
“Meniň esasy maksadym guramanyň adam hukuklary boýunça Geňeşiniň dowam edýän 47-nji maslahatyna gatnaşýanlaryň ünsüni Türkmenistandaky bikanunçylyklara şol sanda, türkmen prezidentiniň hem onuň töweregindäki korrupsiýonerleriň kanunlary bozýändygyna çekmek boldy” diýip, Gurbanow belleýär.
Ol ýekelikde geçiren protesti wagtynda ýanyna türkmen diplomatynyň gelendigini we öžüne diplomatik polisiýanyň päsgelçilik döretmäge synanyşandygyny hem habar berdi.
“Türkmen diplomaty geldi. Ol äýnekli we ýüzüni gizläp, wideoýazgy alyp, biziň protestimiz bikanun diýip arz edip, diplomatik polisiýany üstümize sürdi. Biz polisiýa öz haklarymyzy düşündirdik we hiç-hili problema bolmady. Şunlukda, olaryň eden işi puç boldy” diýip, Gurbanow aýdýar.
Myrat Gurbanow Şweýsariýada ýekelikde geçiren protestiniň ahyrynda Türkmenistandaky bikanynçylyklar barada oppozisiýon “DWT” halk hereketiniň hasabatyny BMG-niň edarasyna gowşurandygyny habar berdi.
“Şol hasabatda Türkmenistanda kanunlaryň bozulyşy, ylaýtada, prezidentiň kanunlary bozýandygy barada subutnamalar görkezildi. Mundan başga-da, biz BMG-niň adam hukuklary boýunça Geňeşiniň nobatdaky 48-nji maslahaty 20-nji sentiýabrda Nýu-Ýorkda geçende, BMG-niň edarasynyň öňünde protest geçirjekdigimizi hem belledik. Biz olardan özümizi çagyrmaklaryny, hasabatymyzy diňlemeklerini, biziň bilen gatnaşyklary ýola goýmaklaryny we Türkmenistanyň ähli problemalaryny bizden diňlemeklerini haýyş etdik” diýip, Gurbanow Azatlyk Radiosyna beren interwiýusynda aýtdy.
Emma Gurbanowyň bu çykyşlary we protesti barada türkmen resmilerinden kommentariýa alyp bolmady.
2020-nji ýylyň baharynda Lebap we Mary welaýatlarynda bolan güýçli apy-tupany häkimiýetleriň äsgermezçilik etmegine närazylyk bildiren çet ýurtlardaky türkmen raýatlarynyň protest aksiýalary Türkiýede, Demirgazyk Kiprde, Ýewropada we ABŞ-da başlanypdy.
COVID-19 ýokanjy bilen ilteşikli girizilen çäklendirmeler sebäpli, olar protestlerini esasan, sosial ulgamlarda dowam etdirdiler.
Ýöne soňky döwürde Türkiýede, Ýewropada we beýleki käbir ýurtlarda koronowirus çäklendirmeleriň gowşadylmagy bilen türkmen aktiwistleri, oppozisiýa agzalary ýene-de protestini dowam etdirmäge başlajakdygyny sosial ulgamda aýdýarlar.
Şonuň ýalyda, Myrat Gurbanow Ženewada ýekelikde protest geçirýän wagtynda DWT-niň aktiwistleri “Zoom” ulgamynda janly ýaýyn gurnadylar. Oňa Türkiýede, Ýewropada we ABŞ-da ýaşaýan aktiwistler, beýleki toparlaryň agzalary we žurnalistler gatnaşdylar.
Olar türkmen hökümetiniň syýasy, sosial-ykdysady, bilim syýasatlaryny tankytladylar we halk bähbitli reformalary durmuşa geçirmäge çagyrdylar.
Türkmenistanyň köpçülikleýin habar serişdeleri daşary ýurtlardaky türkmen raýatlarynyň geçirýän protestleri, sosial ulgamlardaky tankydy çykyşlary barada kelam agyz maglumat bermeýärler.
Şol bir wagtyň özünde, adam hukuklaryny goraýan halkara we türkmen guramalary soňky döwürde çet ýurtlardaky aktiwistleriň işjeň hereketlerini, tankytlaryny basyp ýatyrmak üçin olara we ýurtdaky hossarlaryna garşy Türkmenistanyň ýörite gulluklarynyň gazaply hereket edýändiklerini habar berýärler.
Bu barada geçen hepde “Adam hukuklary boýunça Halkara partniýorlyk” we “Adam hukuklary boýunça Türkmen inisiatiwasy” guramalarynyň ýaýradan hasabatynda hem aýdylýar.
Olar ynsan hukuklary boýunça Ýewropa Bileleşigi-Türkmenistan dialogynyň 6-nji iýulda geçýän nobatdaky maslahatynyň öň ýanynda ýaýradan hasabatynda aktiwistlere şol sanda, olaryň ýurduň içindäki hossarlaryna garşy gazaply hereketlerini bes etmegi üçin türkmen hökümetine basyş etmäge Ýewropa Bileleşigini çagyrdylar.
Emma türkmen resmileri şeýle maglumatlary yzygiderli ret edip, ynsan hukuklarynyň ýurduň Baş Kanunynda kepillendirilýändigini tekrarlaýarlar.
Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.
Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPNulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.