Şu günler Marynyň ýaşaýjylary işsizlikden we ýaşaýyş-durmuş şertleriniň kyndygyndan şikaýat edip, Mary şäherindäki welaýat prokuraturasyndan haraý gözleýärler. Emma olaryň soraýan kömekleri we edýän arz-şikaýatlary netijesiz galýar. Bu barada Azatlyk Radiosynyň habarçysy sebitden maglumat berýär.
Onuň sözlerine görä, soňky günlerde welaýat prokuraturasynyň binasynyň öňüne günde onlarça adam üýşüp, baş prokurora arzlaryny ýetirmäge synanyşýar. Ýöne prokuror häzirki güne çenli ilat bilen duşuşmaýar we olaryň isleýän haraýyna-da jogap bermeýär.
"Bu ýere üýşen adamlar çagalaryna bermäge çörekleriniň düýbünden ýokdugyny, eýýäm birnäçe gün bäri özleriniň-de çörek iýmändigini aýdýarlar. Köp adam prokuraturanyň gapysyndan kim çyksa, ylgap yzyndan barýar we öz hal-ýagdaýyny, güzeran eklenjiniň kyndygyny gürrüň berjek bolýar. Bir prokuratura işgäri adamlara "Siz salgyňyzy ýazyp, nobatça tabşyryp, öýüňize gidiň. Döwlet dükanlarynyň işgärleri un, ýag ýaly önümleri hökümet nyrhyndan öýleriňize eltip berer" diýdi. Adamlaryň köpüsi "Biziň şol harytlary satyn almaga-da pulumyz ýok" diýdi" diýip, waka şaýat bolan maryly ýaşaýjylaryň biri anonimlik şertinde 30-njy sentýabrda habarçymyza gürrüň berdi.
Onuň sözlerine görä, başga bir prokuratura işgäri bolsa, "bolýan zatlardan habarymyz bar. Biziň edip biljek zadymyz ýok" diýip, adamlary köşeşdirmäge synanyşdy.
"Işsizligiň, açlygyň çäresini tapman, siz bu stoly boş eýeläp otyrsyňyz" diýip, habarçymyz bir ýaş gelniň prokuratura işgärine eden ýüzlenmesini sitirledi.
Habarçymyzyň maglumatyna görä, prokuratura işgärleri we gapyda duran nobatçy bu ýere üýşen adamlara häkimlige baryp, arz-şikaýat bilen ýüzlenmegi hem maslahat berýärler.
Ýöne adamlar özleriniň bialaç prokuratura gelýändiklerini, sebäbi häkimlige ençeme gezek baryp, hiç hili haraý tapyp bilmändiklerini aýdýarlar.
"Edaralaryň birinden biri halky diňlemeli bolar ahyryn. Halk alaçsyz aç galdy diýip, bir gartaşan gelneje gözlerine ýaş aýlap, gapyda duran nobatça ýüzlendi" diýip, maryly ýaşaýjy aýtdy.
Azatlygyň bu aýdylanlar barada Mary welaýat prokuraturasyndan telefon arkaly habarlaşyp, kommentariýa almak synanyşyklary netije bermedi.
Türkmenistan indi bäş ýyla golaý wagt bäri agyr ykdysady kynçylyklary başdan geçirýär. Ýurduň dürli künjeginde işsizlik giňden ýaýrap, bazarlarda bahalar yzygiderli ýokarlanýar. Işsizlik we gymmatçylyk has köp maşgalany subsidirlenen azyk önümlerine garaşly goýýan mahaly, döwlet ilaty bu harytlar bilen-de kadaly üpjün edip bilmeýär.
Ýöne Azatlygyň habarçylary pandemiýanyň arasynda, ilatyň öňden-de ýaramaz durmuş şertleriniň has-da agyrlaşandygyny, dilegçileriň, zibil dörýänleriň köpelendigini habar berip gelýärler.
Şeýle-de, ýurtdaky ykdysady krizis saglyk krizisi bilen utgaşyp, sosial problemalary hem barha ýitileşdirýär, soňky aýlarda ogurlyk, talaňçylyk we adam öldürmek ýaly jenaýatlar barha artýar.
Bu aralykda, Marydaky habarçymyz soňky aýlarda ençeme çaganyň ýetim galandygyny, olaryň ene-atalarynyň koronawirus bilen aradan çykandygyny hem habar berýär.
"Ejesiz, kakasyz galan çagalara döwlet kömek puluny almak üçin resminamalary düzetmäge kömek etmek beýlede dursun, gaýta ol çagalaryň hojalyklaryndan 5000-6000 manat para soralýar. Bu parany berip bilmeýän hojalyklar sanardan kän. Şol sebäpli ýetim çagalaryň köpüsi ençeme aýlap pulsuz, kömeksiz galýar" diýip, bu ýagdaýlardan habarly bir maryly ýaşaýjy habarçymyza beren maglumatynda aýtdy.
Şeýle-de, habarçymyz soňky döwürde öz çagalaryny ekläp bilmän, ýetimler öýüne ýa-da kömekçi internatlara tabşyrýan ene-atalaryň görnetin köpelýändigini hem belleýär.
"Ene-atalar çagalaryň iýjek çöreklerini berýärler diýip, bu ýerlere tabşyrýarlar. Olar çagalarynyň özleri ýaly kösençlikde däl-de, azajyk bolsa-da gowy durmuşda ýaşamagyny, kadaly naharlanmagyny arzuw edýärler. Çagalaryny ýetimler öýüne tabşyryp, soňra öz janlaryna kast edýän ene-atalar hem bar. Bu ýeter-ýetmezçilik, çaga aýraçylygy adamlaryň psihikasyna uly zeper ýetirýär" diýip, maryly ýaşaýjy aýtdy.
Türkmenistanyň hökümeti ne ýurt ilatyny “açlyk” derejesine çenli baryp ýetiren ykdysady krizisi, ne-de saglyk we sosial krizisi boýun alýar.
Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.
Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPNulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.