1980-nji ýyllaryň ahyrlaryndan bäri birnäçe gezek urşan Ermenistan we Azerbaýjan iki ýurduň arasynda resmi gatnaşyklaryň ýola goýulmagyny maksat edinýän hem-de uzak wagtdan bäri garaşylan parahatçylyk ylalaşygynyň tekstini tamamlap, onlarça ýyl bäri dowam edýän duşmançylygy soňlamak ugrunda möhüm sepgit aşýar.
Ermenistanyň Daşary işler ministrligi 13-nji martda Ýerewanyň ylalaşygyň mundan ozal ylalaşylmadyk galan iki maddasy boýunça Azerbaýjanyň tekliplerini kabul edendigini tassyklap, ylalaşygyň teksti boýunça gepleşikleri iş ýüzünde jemledi. Ol bu ylalaşyga gol çekmegiň senesi we ýeri boýunça Azerbaýjana maslahatlaşmalary teklip etdi.
Ermenistanyň premýer-ministri Nikol Paşinýan ministrligiň bildirişiniň yz ýany, Ýerewanda parahatçylyk ylalaşygynyň teksti boýunça ylalaşylandygyny hem-de öz ýurdunyň bu şertnama gol çekmegiň senesi boýunça maslahatlaşmalara başlamaga taýýardygyny žurnalistlere aýtdy.
Azerbaýjanyň daşary işler ministri Jeýhun Baýramow 13-nji martda žurnalistlere “parahatçylyk ylalaşygynyň teksti boýunça gepleşik prosesiniň resmi görnüşde tamamlanandygyny” hem-de “çözülmedik iň soňky iki madda garalandygyny, Ermenistanyň Azerbaýjanyň teklibini kabul edendigini” aýtdy.
Möhüm sepgide garamazdan, Azerbaýjan Ermenistan öz konstitusiýasyna we kanunlaryna gaýtadan garaýança, hem-de olardan Azerbaýjanyň içindäki sebitler boýunça, esasan Daglyk Garabag boýunça territorial dawalara degişli sözleri aýyrýança bu ylalaşyga gol çekilip bilinmejekdigini aýdýar.
“Bu, parahatçylyk ylalaşygyna gol çekmegiň zerur öň şerti bolup durýar” diýip, Baýramow aýtdy.
Esasan ermeni ilatynyň öýi bolan Daglyk Garabag Sowet Soýuzynyň dargamagyndan soňra, iki goňşynyň arasynda bolup geçen uruşlardan soňra, 1990-njy ýyllaryň başlaryndan bäri etniki ermeni häkimiýetleriniň gözegçiligi astynda bolupdy.
Azerbaýjanyň 2023-nji ýylyň sentýabr aýynda geçiren gysga ýöne güýçli hüjüminden soňra, seperatist ýolbaşçylar boýun syndylar we häzir resmi taýdan Garabag atlandyrylýan sebit Azerbaýjana birikdirildi.
Bu uruş 100 müňden gowrak etniki ermeniniň sebiti köpçülikleýin terk etmegine ýol açdy we onlarça ýyl dowam eden seperatist häkimiýetiň iş ýüzünde soňuny getirdi.