Şu günler Lebap welaýatynyň şalyçylary orak möwsümine girişýär. Kärendeçiler daýhan birleşikleriň şaly orujy kombaýnlaryndan peýdalanmakda bar bolan päsgelçilikler barada habar berýärler.
Azatlyk Radiosynyň habarçysyna görä, şu günler, Lebap welaýatynyň Farap we Dänew etraplarynyň şalyçy daýhanlary orak möwsümine girişýärler.
“Daýhanlar howa sowap başlamanka, şalyny meýdanlardan ýygnap almak üçin uly tagalla edýärler” diýip, howpsuzlyk ýagdaýlary sebäpli adynyň efirde aýdylmazlygyny soran ýerli kärendeçi Azatlyk Radiosynyň habarçysyna gürrüň berdi.
Ýerli daýhanlar sebite gijelerine salkyn howanyň aralaşmagy bilen, ekerançylyk meýdanlaryndaky şaly hasylyny oktýabr aýynyň başlarynda ýygnap almagy özleriniň müwessa bilýändiklerini aýdýarlar.
Degişli maglumat Balkanda ýaňy bir düwünçek getiren gök-bakja ekinleri bugdaý ekmek üçin sökülýär“Şu günler gündizlerine howanyň temperaturasy 22-24 gradus maýyl, ýöne gijelerine 7-9 gradusa çenli aşaklaýar. Howanyň temperaturasy gijelerine 5 gradusdan aşak düşse, bu şalyçy daýhanlar üçin uly mesele” diýip, lebaply bir oba hojalyk hünärmeni Azatlyk Radiosynyň habarçysy bilen gürrüňdeşlikde aýtdy. “Howa salkynlaşsa, gyraw düşüp başlaýar. Şaly gyrawlasa, hasyl zaýa bolup başlaýar” diýip, ýerli hünärmen sözüniň üstüni ýetirdi.
Şaly hasylyny howa sowamazdan öňürti ýygnap almagy makul hasaplaýan daýhanlar, şu günler, ekerançylyk meýdanlaryna şaly orujy kombaýnlary çagyrmagyň aladasy bilen gümra bolýarlar. Ýöne Azatlygyň habarçysy bu meselede kolhoz başlyklarynyň uly rol oýnaýandygyny aýdýarlar.
“Häzir kolhoz başlygyna kim köp para berse, şonuň şalysy ilkinjileriň hatarynda orulýar. Kolhoz başlygyna 2-3 müň manat para berseň, 3 günüň dowamynda kombaýn gelýär we şalyňy orýar” diýip, bir şalyçy Azatlyk Radiosynyň habarçysyna gürrüň berdi.
Ýöne iş munuň bilen doly tamamlanmaýar. Ýygnalan hasyly daşamak üçin ýük ulaglary gerek. Daýhan birleşikleriniň ýük ulag hyzmatlaryndan peýdalanmak üçin bolsa, ýene töleg geçirmek gerek.
“Şalyny daşamak üçin ýük ulaga müň manada çenli çykdajy etmeli. Bolmasa, şaly daşalmaýar” diýip, ýerli daýhan gürrüňe dowam edýär.
Degişli maglumat Şaly suwsuz bolmaz – palaw bugsuz bolmaz: Lebaply şalyçylar suw ýetmezçiliginden şikaýat edýärOnuň sözlerine görä, daýhanlar ýük ulag sürüjilerine-de pul tölemeli bolýarlar.
Şu ýyl Türkmenistanyň Lebap welaýatynda 10 müň 200 gektar meýdanda döwlet tabşyrygy esasynda şaly ösdürilip ýetişdirilýär. Sebitiň Darganata, Dänew, Çärjew, Farap, Saýat, Halaç, Hojambaz, Kerki we Döwletli etraplarynda şaly ekmek üçin ýörite ekerançylyk ýerleri bölünip berildi. Lebaply şalyçylar 47 müň 400 tonna şaly hasylyny döwlete satmagy göz öňünde tutýarlar.
Azatlyk Radiosynyň habarçylary bilen gürrüňdeş bolýan ýerli şalyçylar özleriniň üstümizdäki ekerançylyk möwsüminde suw, tehnika we dökün üpjünçiliginiň ýagdaýy bilen bagly dürli kynçylyklar bilen ýüzbe-ýüz bolandyklaryny aýdýarlar.
Üstümizdäki şaly möwsüminde “gije-gündiz uruş dawa bilen suw tutuldy, dökün daýhanlaryň öz hasabyna satyn alyndy, tehnika üçin para berildi” diýip, bir ýerli daýhan Azatlyk Radiosynyň habarçysy bilen gürrüňdeşlikde aýtdy.
Has ozal, Azatlygyň habarçylary iýul aýynda Lebap welaýatyndaky şalyçy daýhanlaryň suw üpjünçiligi bilen bagly aladalary barada habar berdiler.
Oba hojalyk hünärmenlerine görä, şaly ekini köp suw talap edýär. Ýerli daýhanlar ýurduň dürli sebitlerinde köpden bäri dowam edýän ekerançylyk suwlarynyň gytçylygynyň arasynda, azap edip, uly mukdarda harajat çykaryp, ösdürip ýetişdiren şaly hasylyny salkyn howa aralaşamazdan öň, özleriniň ýygnap almakçy bolýandyklaryny aýdýarlar.
Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.
Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPN ulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.