7-nji oktýabrda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde prezident Gurbanguly Berdimuhamedow ýurtda öndürilen “artykmaç gallany” biržanyň üsti bilen daşarky bazarlara ýerlemek babatda hiç hili işleriň alnyp barylmandygy üçin degişli ýolbaçylara özüniň nägileligini bildirdi.
Tabşyrylan görkezmeleri ýerine ýetirmändikleri üçin, prezident wise-premýer Orazmyrat Gurbannazarowa, “Türkmengalla” önümleri assosiasiýsyanyň başlygy Ýoldaş Aşyrowa, Türkmenistanyň Döwlet haryt-çig mal biržasynyň başlygy Şaberdi Meredowa berk käýinç yglan etdi.
Mejlisiň barşynda prezident ýurtda artyk galýan gallanyň zerurlygynyň ýokdugyny aýtmak bilen, ony daşarky bazarlara çykarmaklygyň Türkmenistanyň taryhynda ilkinji gezek nebit-gazdan däl-de, türkmen gallasyndan hem girdeji alynjakdygyny aýtdy.
Şu ýylyň 25-nji fewralynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde Berdimuhamedow 2010-njy ýylda Türkmenistanda 1 million 500 müň tonna galla ýygnalandygyny, bu görkezijiniň ýurduň taryhynda ilkinji gezek gazanylan ýokary netijedigini habar beripdi. Şu sebäpden hem prezident ýurt üçin gerek bolan möçberden artyk galýan 200 müň tonnadan gowrak dänäniň biržanyň üsti bilen satylmagyny guramagy degişli ýolbaşçylara tabşyrypdy.
(minus) 400 müň tonna
8-nji iýulda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde bolsa Berdimuhamedow 2011-nji ýylyň galla oragy möwsüminde ýurt boýunça 1 million 200 müň tonna hasylyň ýygnalandygyny habar berdi. Şu ýylyň galla hasylynyň döwlet borçnamasy bolsa 1 million 600 müň tonnady. Oba hojalyk ministrliginiň hünärmenleriň aýtmagyna görä bolsa, şu ýylyň galla hasylynyň möçberi 1 milliona hem ýetmändir.
Iýul aýynda geçirilen şol duşuşykda Berdimuhamedow bugdaýyň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmekde kemçiliklere ýol berendikleri üçin birnäçe etrap häkimlerini wezipesinden boşatdy, birnäçesine bolsa berk käýinç yglan etdi. Ministrler Kabinetiniň oba hojalygy boýunça orunbasary Myratgeldi Akmämmedow bolsa özüne ynanylan wezipäni oňarmandygy üçin wezipesinden kowuldy.
Şondan bir aý soň, şu ýylyň 19-njy awgustynda Türkmen Döwlet habarlar gullugy (TDH) Türkmenistanyň galla eksport edýän ýurtlaryň arasyndadygyny ýazdy. Muny bolsa ýurtda “üstünlikli amala aşyrylýan oba hojalyk reformalary” bilen baglanyşdyrdy. Görlüp oturylsa, prezidentiň sözlerine görä, bu ýyl Türkmenistan asla galla eksport etmändir.
ABŞ-nyň oba hojalyk ministrliginiň garaşsyz ekspertleriniň 2005-nji ýylda beren bahasyna görä, Türkmenistanyň galla bolan ýyllyk zerurlygy 2 million 500 müň tonnadyr. Türkmenistan özünden önýän galladan daşary her ýylda Gazagystandan hem-de Orsýetden azyklyk gallany import edýär. Şol sebäpli, prezidentiň “artykmaç galla” diýlende nämäni göz öňünde tutýandygy köpler üçin sorag bolmagynda galýar.
Ýerli habarçynyň maglumatlary esasynda taýýarlandy.